• Kontakt
Saturday, July 12, 2025
  • Login
Shqipet
  • Aktualitet
    • Kronike
    • Diaspora
    • Bota
    • Sociale
    • Kulture
  • Debat
  • Blog
  • Dosja X
  • Speciale
  • Histori
  • Nostalgji
  • Kuriozitete
  • Humor
  • Sport
No Result
View All Result
Shqipet
No Result
View All Result
Home Histori

Sindroma e Stendalit – sëmundja e “panikut të vizitorëve” në Firence

16/01/2022
in Histori
A A
Sindroma e Stendalit – sëmundja e “panikut të vizitorëve” në Firence
1.4k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Disa vizitorë në Firence hasin në panik dhe simptoma të tjera, si këputje gjunjësh apo lodhje e pashpjegueshme, teksa ndeshen me një bollëk të artit në qytet.

Në ditët e sotme, kjo njihet si Sindroma e Stendalit, për të cilën thuhet se “është një gjendje psikosomatike e shkaktuar nga ekspozimi ndaj pasurisë artistike”.

Emrin do ta merrte nga shkrimtari francez Henri Beyle, i njohur gjerësisht me pseudonimin “Stendal”.

Në vitin 1817, ai do të shkruante për udhëtimin e tij në kryeqytetin toskan.

“Isha në një lloj ekstaze nga ideja për të qenë në Firence… Më pushtoi një rrahje e fortë e zemrës… burimi i jetës u tha brenda meje dhe unë eca me frikë të vazhdueshme se mos rashë përtokë”.

Kjo u ndodh turistëve, teksa gjenden në korridoret e rrallë të Galerisë Uffizi të Firences. Ata fillojnë të ndihen të pazakontë.

Në vitin 1989, Sindroma Stendal do të cilësohej klinikisht si një çrregullim psikiatrik, nga Graziella Magherini, psikiatre në Spitalin “Santa Maria Nuova” të Firences.

Ajo vëzhgoi 106 pacientë, të gjithë turistë – të cilët përjetuan marramendje, halucinacione dhe depersonalizim teksa vëzhgonin me vëmendje veprat e artit të Michelangelo-s apo pikturat e Botticelli-t.

Në 2019-n, Magherini do të shpjegonte se ata po pësonin “sulme paniku, të shkaktuara nga ndikimi psikologjik i një kryevepre të madhe dhe emocioneve të udhëtimit”.

Sindroma Stendal, sot

Rastet me këtë sindromë vazhdojnë të raportohen edhe sot.

Simonetta Brandolini d’Adda, presidente e shoqatës bamirëse të artit “Friends of Firence”, tha se “zakonisht ndodh 10-20 herë në vit. Kryesisht tek ata vizitorë që janë shumë të ndjeshëm, ose kanë pritur gjithë jetën për të ardhur në Toskanë”.

Megjithëse, modestisht, ajo thotë se “këto vepra arti ikonë – Botticellis, David – janë me të vërtetë dërrmuese. Kam parë shpesh njerëz që fillojnë të qajnë”.

E famshme për artin dhe arkitekturën e saj të Rilindjes, Firence është shtëpia e muzeve dhe galerive të shumta. Disa njerëz humbasin në bukurinë e artit të saj.

Presidentja sjell shembullin e një burri 68 vjeç, nga qyteti toskan Bagno a Ripoli, i cili “u shemb në Uffizi në dhjetor 2018”.

Pasi u ekzaminua dhe rezultoi se gjendja e tij kishte të bënte me emocionet, Carlo Olmastroni shpjegoi se “kur iu afrova ‘Lindja e Venusit’ të Botticelli-t, ndërsa po e admiroja atë mrekulli, kujtimet e mia u zhdukën”.

Historia e “këtij vizitori”, bëri bujë në të gjitha mediat në Itali dhe jashtë saj.

“Jo të gjithë me Sindromën Stendal”

Çdo vit, turistët shtrohen në spital, pasi “pushtohen” nga bollëku i artit të madh të qytetit të Firences.

Shpesh, ndodh që simptomat e kësaj Sindromës Stendal janë të vështira për t’u kuptuar.

“Ndonjëherë në Uffizi, disa vizitorë kanë atak në zemër, ose të ndihen të sëmurë”, tha Cristina de Loreto, një psikoterapiste që jeton dhe punon në Firence.

“Por mund të jetë thjesht të qenit në një hapësirë ​​të mbyllur me qindra njerëz të tjerë. Mund të jetë agorafobi, jo Botticelli”.

Një reagim emocional ndaj artit, tha ajo, nuk përbën një çrregullim psikiatrik, edhe nëse ai çon ose kontribuon në simptoma shqetësuese apo të rrezikshme.

“Në momentin kur jeni duke vëzhguar një vepër arti, ka zona specifike të trurit që aktivizohen, ju duket sikur shihni një burrë apo grua të bukur, por nuk mjafton të thuash se është një sindromë”.

Sipas saj, ky lloj çrregullimi psikologjik nuk është vërtetuar ende.

Di Loreto beson se: “pritshmëritë e turistëve nga Firence janë aq të larta, të nxitura nga fakti se ku ndodhen, saqë emocionalisht nuk e përballojnë lehtë kur gjithçka bëhet reale”.

“Mund të jetë një profeci e vetëpërmbushur, e cila i bën disa turistë të ndiejnë diçka në ajër në Firence”, tha ajo.

Sindroma e Stendalit, e lidhur me Sindromën e Jerusalemit

Në këtë drejtim, Sindroma e Stendalit mund të lidhet me Sindromën e Jerusalemit – i sheh vizitorët e këtij qyteti të shenjtë të thyer në iluzionet psikotike fetare ose mesianike.

Apo edhe me Sindromën e Parisit, e cila bën që turistët të bien me simptoma akute psikiatrike pasi zbulojnë se kryeqyteti francez nuk përputhet me pritshmëritë e tyre.

“Këtu në Firence, si në Venecia, mund të marrësh frymë arti”, thotë një banor i Firences, Paolo Molino.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për Albanian Post!

Share198Tweet124


  • Trending
  • Comments
  • Latest
Tërmet me magnitudë 7.7 në Xhamjka, dalin videot e frikshme si u përjetua në plazh

Tërmet me magnitudë 7.7 në Xhamjka, dalin videot e frikshme si u përjetua në plazh

28/04/2020
Rama citon fjalët e shenjta: Shpërndahuni që zjarri (koronavirusi) mos të ketë me çfarë të ndizet dhe kështu ai shuhet!

“Jam drithëruar fortë”! Kryeministri Rama publikon videon që i ra në dorë mbrëmjen e djeshme

30/03/2020
“Djali im, mos më lër”! Për çfarë i lutej bashkëshortja të madhit Xhevdet Ferrit?! Bulku: Ja rolet më të bukura të Xhodës, kush ishin miqtë e tij

“Djali im, mos më lër”! Për çfarë i lutej bashkëshortja të madhit Xhevdet Ferrit?! Bulku: Ja rolet më të bukura të Xhodës, kush ishin miqtë e tij

18/01/2020
‘Fast & Furious’ në autostradën Tiranë-Durrës, policia paralajmëron shoferët: 191 km/h, e papranueshme kjo shpejtësi vrastare (VIDEO)

‘Fast & Furious’ në autostradën Tiranë-Durrës, policia paralajmëron shoferët: 191 km/h, e papranueshme kjo shpejtësi vrastare (VIDEO)

Çfarë po bëjnë këto ditë Rudina Dembacaj dhe ish-deputeti Mark Frroku pas deklarimit publik(FOTO)

Çfarë po bëjnë këto ditë Rudina Dembacaj dhe ish-deputeti Mark Frroku pas deklarimit publik(FOTO)

Pakti për reformën zgjedhore “shkrin” partitë e vogla: Nga depolitizimi i komisionerëve, te kufizimi i financave

Pakti për reformën zgjedhore “shkrin” partitë e vogla: Nga depolitizimi i komisionerëve, te kufizimi i financave

“Kalorës i Urdhërit të Flamurit” dhe “Artisti i Merituar” Lec Bushati sot ka ditën e lindjes

“Kalorës i Urdhërit të Flamurit” dhe “Artisti i Merituar” Lec Bushati sot ka ditën e lindjes

10/07/2025
Demokracia i zuri të rinjë sot po plaken por paçin jetë sa më të gjatë me të gjitha ata që meritojnë

Demokracia i zuri të rinjë sot po plaken por paçin jetë sa më të gjatë me të gjitha ata që meritojnë

09/07/2025
49 vjet më parë si sot shfaqej për herë të parë filmi “Dimri i fundit” me një kastë aktorësh që nuk do vdesin kurrë

49 vjet më parë si sot shfaqej për herë të parë filmi “Dimri i fundit” me një kastë aktorësh që nuk do vdesin kurrë

09/07/2025
Shqipet

Copyright Zathur© 2013

Navigate Site

  • Kontakt

Follow Us

No Result
View All Result
  • Aktualitet
    • Kronike
    • Diaspora
    • Bota
    • Sociale
    • Kulture
  • Debat
  • Blog
  • Dosja X
  • Speciale
  • Histori
  • Nostalgji
  • Kuriozitete
  • Humor
  • Sport

Copyright Zathur© 2013

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In