Në vitin 2007, Banka e Shqipërisë nderoi figurën e Mbretit Gent, i cili është mbreti i fundit i Ilirisë dhe sovran i fisit të Ardianëve me kryeqendër Shkodrën, duke e vendosur për herë të parë portretin e tij në kartëmonedhën e 2 mijë lekëshit.
Vendim, i cili u konsiderua i drejtë, sepse përveç rëndësisë historike që mbart figura e tij, ai ishte dhe reformator në fushën e prerjeve monetare, kryesisht të monedhave prej argjendi.
Por, këtu lind dhe kontradikta: viti i fundit si Mbreti i Ilirisë, në 2 mijë lekëshin e emetuar në vitin 2007 është 167 p.e.s, kurse në 2 mijë lekëshin e emetuar në vitin 2022, viti i fundit i Mbretit Gent në pushtet është 168 p.e.s.
Interesimit të redaksisë së Albanian Post, Banka Shqiptare iu përgjigj me anë të një email-i, duke sqaruar gjithë situatën e krijuar.
“Nga emetimi i parë i 2 mijë lekëshit, në vitin 2007 periudha e mbretërimit të Mbretit Gent ka qenë një çështje e diskutueshme”, sqaron Banka e Shqipërisë.
“Vendosja e kësaj periudhe në kartëmonedhën e prerjes 2000 lekë ka hapur debate në median e shkruar dhe atë on line nga historianë dhe studiues të veçantë”, ravijëzon Banka.
Megjithatë, nëse shfletojmë librin e Historisë së klasës 11, të përpiluar nga autorët Menduh Derguti, Ledia Dushku, Ferit Duka dhe Sonila Boçi, shkruhet se “Mbreti Gent në vitin 168 p.e.s kërkoi armëpushim, ndërsa një vit më pas, 167 p.e.s, u mor rob nga romakët dhe u dërgua në Italinë e sotme”.
Bazuar në këtë libër të Historisë, fundi i mbretit Gent, si mbret i Ilirisë është viti 167 p.e.s, ashtu siç shkruhet në prerjen e 2 mijë lekëshit të emetuar në vitin 2007.
Duke marrë shkas nga debatet e kaluara, Banka Shqiptare, shkruan në email, për emetimin e 2 mijë lekëshit në vitin 2022, kërkoi nga Institucionet akademike opinionin për periudhën e saktë të mbretërimit të Mbretit Gent.
“Në përgjigje të kërkesës sonë, Akademia e Studimeve Albanologjike na informon zyrtarisht se periudha e mbretërimit të Mbretit Gent është periudha 181-168 p. e. s, periudhë e cila është vendosur në prerjen 2000 lekë të Serisë se Re të kartëmonedhave”.
Të paktën, institucionet përgjegjëse e dhanë një përgjigje. Çka duhet vlerësuar, pasi figurat e larta kombëtare duhen studiuar, vlerësuar dhe respektuar, në mënyrë që trashëgimia e tyre të mos i dorëzohet kohës.
