• Kontakt
Monday, July 7, 2025
  • Login
Shqipet
  • Aktualitet
    • Kronike
    • Diaspora
    • Bota
    • Sociale
    • Kulture
  • Debat
  • Blog
  • Dosja X
  • Speciale
  • Histori
  • Nostalgji
  • Kuriozitete
  • Humor
  • Sport
No Result
View All Result
Shqipet
No Result
View All Result
Home Blog

Koronavirus: Kush rrezikohet veçanërisht dhe pse?!

16/03/2020
in Blog
A A
Shqipëria zyrtarisht mes vendeve të prekura nga koronavirusi, në botë shifra alarmante
1.5k
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Burra, gra dhe fëmijë janë të infektuar me virusin e ri Corona me denduri të barabartë. Por pasojat janë shumë të ndryshme. Faktorë vendimtarë janë mosha, gjinia dhe sëmundjet e mundshme të mëparshme.

Nga Alexander Freund

Virusi i ri Corona mund të përhapet me shpejtësi në javët dhe muajt e ardhshëm dhe dy të tretat e popullsisë do të infektohen. Kjo nuk ka gjasa të ndryshojë kur të ngrohet përsëri moti dhe të marrë fund sezoni klasik i ftohjes ose gripit, thotë Christian Drosten, virologu kryesor në spitalin e Berlinit Charité.

Sidoqoftë, infeksioni do të shfaqet në formë të butë në shumicën e personave të infektuar. Një shumicë e popullsisë do të ketë formuar në vjeshtë antitrupa kundër SARS-CoV-2, kur të vijë vala tjetër e ftohjes.

Pse duhet të mbrohen në veçanti njerëzit e moshuar?

Njerëzit e moshuar janë veçanërisht të rrezikuar, pasi shkalla e vdekshmërisë rritet në mënyrë eksponenciale nga mosha rreth 65 vjeç. Në Kinë, për shembull, shkalla e vdekshmërisë së personave të infektuar deri në moshën 40 vjeç ishte 0.2%, por midis moshës 70 dhe 79 vjeç, shkalla e vdekshmërisë tashmë ka arritur 8%, dhe nga 80 vjeç, shkalla është 14.8%.

Prandaj, në javët dhe muajt e ardhshëm, të moshuarit, në veçanti, duhet të mbrohen, veçanërisht nëse vuajnë nga sëmundje paraprake. Ky grup rreziku në të vërtetë duhet të shmangë turmat, koncertet ose takimet në klube.

Gjyshja dhe gjyshi nuk duhet patjetër të përdoren për t’u kujdesur për nipërit dhe mbesat në karantinë ose situata të ngjashme të jashtëzakonshme. Përkundrazi, anëtarët e rinj të familjes duhet të sjellin në shtëpi blerje për të moshuarit, në mënyrë që ata të shmangin vizitat e panevojshme në supermarket.

Cilat sëmundje të mëparshme rrisin rrezikun e infektimit me Corona?

Pothuajse të gjithë të ndjerët kanë qenë të sëmurë para infektimit të tyre me Corona. Sipas një analize të OBSH-së të rasteve në Kinë, personat e moshuar me sëmundje kardiovaskulare, me diabet, tension të lartë të gjakut, sëmundje kronike të frymëmarrjes dhe kancer janë veçanërisht të rrezikuar.

Pse preken burrat më shpesh se gratë?

Sipas të dhënave të OBSH-së, burrat vdesin në mënyrë të konsiderueshme më shpesh se gratë nga SARS-CoV-2. Shkalla e vdekjes në Kinë në mes të shkurtit ishte 2.8% për burrat dhe 1.7% për gratë. Madje një grip i zakonshëm i godet shpesh burrat më fort se gratë.

Sistemi imunitar femëror është më rezistent se ai i burrave. Kjo është kryesisht për shkak të estrogjenit të hormoneve seksuale femërore, i cili stimulon sistemin e imunitetit dhe kështu lufton patogjenët më shpejt dhe në mënyrë më agresive. Testosteroni i hormonit seksual mashkullor, nga ana tjetër, e frenon sistemin e imunitetit.

Ekzistojnë gjithashtu “arsye gjenetike”, sipas virologut Thomas Pietschmann në një intervistë për DW. Arsyeja është se “disa gjene që lidhen me imunitetin, për shembull, gjenet përgjegjëse për njohjen e patogjenëve, janë të koduara në kromozomin X. Meqenëse gratë kanë dy kromozome X dhe burrat kanë vetëm një, gratë kanë një avantazh këtu.”

Përveç disponimit gjenetik, megjithatë, një faktor vendimtar është gjithashtu mënyra e jetesës. Burrat shpesh bëjnë jetë më pak të shëndetshme se gratë. Në Kinë, për shembull, rreth 52% e të gjithë burrave pinë duhan, por as 3% e të gjitha grave. Një mushkëri e dobësuar nga pirja e duhanit është më e ndjeshme ndaj infeksioneve të frymëmarrjes.

Pse janë më pak të rrezikuar fëmijët?

Me virusin e ri Corona, fëmijët çuditërisht nuk janë ndër anëtarët më të dobët të shoqërisë – në përputhje me këtë, nuk ka fëmijë midis vdekjeve deri tani. Sigurisht, fëmijët gjithashtu janë të infektuar me virusin, por nuk sëmuren, ose tregojnë vetëm simptoma të buta. Arsyeja për këtë ende nuk është kuptuar plotësisht. Mjekët supozojnë se “sistemi jo specifik” tashmë i lindur është efektiv tek fëmijët e vegjël.

Si mbrojtje ndaj patogjenëve të parë, nëna i jep mbrojtje specifike imuniteti fetusit, dhe më vonë të porsalindurit, përmes qumështit të gjirit. Kjo mbrojtje e lindur imune përfshin, për shembull, qelizat vrasëse – qelizat e bardha të gjakut që sulmojnë të gjithë patogjenët që hyjnë në trup përmes mukozës ose lëkurës.

Ky “imunizim pasiv” zakonisht zgjat derisa fëmijët të krijojnë sistemin e tyre të mbrojtjes. Rreth moshës 10 vjeç, fëmijët kanë zhvilluar mbrojtjen e tyre specifike të imunitetit. Por edhe pas kësaj, sistemi i tyre mbrojtës mbetet i aftë të mësojë gjatë gjithë jetës së tyre kur shfaqen patogjenë të rinj. (dw)

Share210Tweet131


  • Trending
  • Comments
  • Latest
Tërmet me magnitudë 7.7 në Xhamjka, dalin videot e frikshme si u përjetua në plazh

Tërmet me magnitudë 7.7 në Xhamjka, dalin videot e frikshme si u përjetua në plazh

28/04/2020
Rama citon fjalët e shenjta: Shpërndahuni që zjarri (koronavirusi) mos të ketë me çfarë të ndizet dhe kështu ai shuhet!

“Jam drithëruar fortë”! Kryeministri Rama publikon videon që i ra në dorë mbrëmjen e djeshme

30/03/2020
“Djali im, mos më lër”! Për çfarë i lutej bashkëshortja të madhit Xhevdet Ferrit?! Bulku: Ja rolet më të bukura të Xhodës, kush ishin miqtë e tij

“Djali im, mos më lër”! Për çfarë i lutej bashkëshortja të madhit Xhevdet Ferrit?! Bulku: Ja rolet më të bukura të Xhodës, kush ishin miqtë e tij

18/01/2020
‘Fast & Furious’ në autostradën Tiranë-Durrës, policia paralajmëron shoferët: 191 km/h, e papranueshme kjo shpejtësi vrastare (VIDEO)

‘Fast & Furious’ në autostradën Tiranë-Durrës, policia paralajmëron shoferët: 191 km/h, e papranueshme kjo shpejtësi vrastare (VIDEO)

Çfarë po bëjnë këto ditë Rudina Dembacaj dhe ish-deputeti Mark Frroku pas deklarimit publik(FOTO)

Çfarë po bëjnë këto ditë Rudina Dembacaj dhe ish-deputeti Mark Frroku pas deklarimit publik(FOTO)

Pakti për reformën zgjedhore “shkrin” partitë e vogla: Nga depolitizimi i komisionerëve, te kufizimi i financave

Pakti për reformën zgjedhore “shkrin” partitë e vogla: Nga depolitizimi i komisionerëve, te kufizimi i financave

Rrëfimi i aktorit të njohur: Gruaja më dhunonte, ndërsa miqtë më tradhtuan”

Rrëfimi i aktorit të njohur: Gruaja më dhunonte, ndërsa miqtë më tradhtuan”

06/07/2025
73 vite bashkë/ Çiftet e famshme që tregojnë se dashuria e vërtetë ekziston (Foto)

Më 6 Korrik 1946 lindi një legjendë… Sylvester Stallone!

06/07/2025
Roza Anagnosti, lotë për Edi Luarasin: E fortë dhe fisnike, por shumë e vuajtur!

Historia prekëse e ikonës së ekranit Roza Anagnosti: Pse i’a dënuan babanë dhe si e përjashtuan nga liceu?

05/07/2025
Shqipet

Copyright Zathur© 2013

Navigate Site

  • Kontakt

Follow Us

No Result
View All Result
  • Aktualitet
    • Kronike
    • Diaspora
    • Bota
    • Sociale
    • Kulture
  • Debat
  • Blog
  • Dosja X
  • Speciale
  • Histori
  • Nostalgji
  • Kuriozitete
  • Humor
  • Sport

Copyright Zathur© 2013

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In