Kush ishte “shkodrani që i bani të tana” në kinematografinë shqiptare?
Gulielm Radoja e ka nisur karrierën si aktor profesionist në Teatrin e Librazhdit. Më pas largohet nga ky teatër për të punuar si aktor dhe regjisor pranë Teatrit “Bylis” të qytetit të Fierit dhe më pas në Teatrin “Aleksandër Moisiu” në Durrës.
Sa i përket skenës së teatrit, Radoja spikati për rolet e tij në dramat “Bourgeois Wedding” e Bertold Brehtit, “Me syrin e një klouni” e Heinrich Bwllit, “Trojanët” e Vasilis Theodoropulosit etj.
Ndërsa në kinematografi ai ka luajtur më shumë se 30 role. Roli i i tij i parë ishte ai i inxhinierit të pyjeve në filmin “Gjurma” në vitin 1970.
Më tej do të vazhdonin një sërë rolesh të tjera si i Tenente Gruabardhit në filmin “Në fillim te verës” në vitin 1975, roli i Stefan Bardhit në filmin “Mësonjëtorja” në vitin 1979, roli i Petro Nini Luarasit në filmin “Kush vdes në këmbë” në vitin 1984, roli i priftit në filmin “Kthimi i ushtrisë së vdekur” në vitin 1989, roli i prokurorit në filmin “Kolonel Bunker” në vitin 1998, etj.
Karakteristikë është se shumica janë role kryesore, të vlerësuara edhe me çmime e medaljone. Sakaq, meritat e tij artistike kanë bërë që aktori të nderohet nga Presidenti i Republikës me titullin “Artist i Merituar”.
Në një ndër intervistat e pakta ku ka folur për jetën e tij për gazetaren Juela Meçani, Radoja ka treguar se ka kaluar shumë peripeci për shkak të “biografisë” së familjes së bashkëshortes.
“Kur e futën vjehrrin tim për herë të dytë në burg, time shoqe e spostuan nga violinë e parë, në karrigen e dytë. Kishte ardhur një ekip, me Sofokli Lazrin në krye dhe panë koncertin. Siç ishte adeti asokohe, u ngritën të gjithë në këmbë duke bërtitur “Parti-Enver, jemi gati kurdoherë” dhe unë prezantoja programin. U spostova sepse udhëheqja do dilte, këta në krye dhe 26 veta nga pas. Njëri nga pjesëtarët nga udhëheqja ndalon tek unë e më thotë: “A je Guljelm Radoja. Si e ke nanën?”. “Mirë”,-ju përgjigja. “Po grun, po fëmijët?”-vazhdoi ai. “Mirë”,- përgjigjem përsëri. Më drejtohet në shkodranishte: “A ta ka kastigu kush grun?”-Më pyeti, domethënë a ta ka ngacmuar njeri gruan. “Jo”-i thashë. “Në ta kastigon kush, dije se ke një mik që quhet Muho Asllani. Tungjatjeta!”- dhe iku. Në atë kohë, Muho Asllani ishte sekretar i parë i Durrësit dhe anëtar i Byrosë Politike”.
Ai ka treguar edhe momentin kur e hoqën nga Teatri Kombëtar në 1969: “Kur më hoqën nga Teatri Kombëtar në 1969 ishte një ambient miqsh, ishte kënaqësi të rrije me Sandër Prosin, Prokop Mimën, Pandi Stillun, me njerëz të mëdhenj. Ndërsa në 1996 gjeta një xhungël. Kishte një urrejtje deri në vdekje për njëri-tjetrin. Imagjinoni, ishte dikush që kishte gëzim patologjik kur aktori Ndriçim Xhepa kaloi një sëmundje të rëndë e mund të humbte jetën. Deri këtu arrihej. Ky ambient nuk ishte më për mua”.
Gulielm Radoja ka qenë edhe shumë aktiv në kauzat e ndryshme, të cilat kanë ndjekur vendin tonë.
Radoja iu kërkoi artistëve e qytetarëve që kauza e Teatrit të mos politizohet dhe iu bëri thirrje kolegëve që të ruajnë dinjitetin e tyre, duke iu referuar madje dhe aktorit të madh Robert Ndrenika, ndonëse nuk e përmendi me emër.
Gulielm Radoja do të kujtohet gjithmonë përmes syve të tij, të cilët janë përdorur si detaj skenik në shumë filma. Madje te “Gjeneral Gramafoni” është edhe një batutë “ka një vështrim prej gjarpri”.
Sa herë të kthehet ekrani i televizionit nga filmat shqiptarë, të gjithë do të marrin frymë dhe nëpërmend do të na vijë portreti i bardhoshit të thinjur, që sot po na qesh nga qielli
